Phòng trị bệnh TRICHODINA (TRÙNG BÁNH XE) ở cá Koi

Trichodina gần như một loài hội sinh hơn là ký sinh trùng; nó ăn vi khuẩn và mùn bã hữu cơ và sự hiện diện của koi là không cần thiết để nó hoàn thành vòng đời của mình. Trichodina được tìm thấy nhiều hơn trong các hệ thống hồ duy trì kém, nơi mùn bã và bùn cát tích tụ nhiều và trong một thời gian dài trong ao và lọc.

Nhận biết

Trichodina chỉ có thể nhìn thấy dưới kính hiển vi, vì kích thước trung bình của nó chỉ là 0,07mm (0,003in). Nó trông giống như một vòng tròn nhỏ có nhiều răng giả bên trong một vòng tròn lớn hơn và nó có thể đang quay và di chuyển với tốc độ khá cao. Chính vì trông giống với những chiếc bánh xe nên chúng được gọi là trùng bánh xe, hoặc khi nhuộm màu chũng khá giống mặt trời nên còn có tên khác nữa là trùng mặt trời. Trichodina được tìm thấy trên bề mặt cơ thể và mang của cá koi. Những chiếc răng giả bị vôi hóa chỉ đơn thuần là nâng đỡ cấu trúc thân mềm. Nó di chuyển xung quanh bề mặt của cá koi nhờ các lông mao giống như lông được uốn cong theo chuyển động giống như sóng. Chất nhầy của koi bẫy vi khuẩn và các mảnh vụn hữu cơ khác, điều này khuyến khích Trichodina lây nhiễm cho cá. Sự hiện diện của Trichodina làm kích thích cá koi, chúng tạo ra nhiều chất nhầy hơn để bẫy nhiều mảnh vụn hơn và do đó chu kỳ tiếp tục. Cuối cùng, các tế bào chất nhờn của da cạn kiệt và cơ thể cá koi trở nên khô và dễ bị nhiễm vi khuẩn và nấm.

Trichodina rất dễ lây từ cá sang cá, và nếu điều kiện cho phép, chúng sẽ nhân lên nhanh chóng bằng quá trình phân chia. Cá koi trưởng thành bị nhiễm bệnh có thể không có bất kỳ dấu hiệu bệnh rõ ràng nào mặc dù bị nhiễm bệnh nặng. Cá koi dưới một tuổi dễ bị nhiễm Trichodina nặng hơn và chúng có thể biểu hiện nhiều triệu chứng.Dấu hiệu ban đầu cho thấy cá có bệnh là búng và cọ xát khi cá cố gắng giảm bớt kích ứng do những ký sinh trùng này gây ra. Hành vi này có thể dẫn đến tổn thương cơ thể, dễ bị nhiễm trùng thứ phát từ vi khuẩn và nấm. Cá koi nhỏ (dưới một năm tuổi) sẽ xuất hiện các triệu chứng rất nhanh trong khi cá koi từ hai năm tuổi trở lên có thể không có bất kỳ dấu hiệu bất lợi nào cho đến khi mức độ nhiễm bệnh trở nên cao hơn nhiều.

Một khi bất kỳ cá koi nào có dấu hiệu bị kích ứng do búng hoặc cọ xát, có thể lấy mẫu chất nhầy trên phiến kính và kiểm tra dưới kính hiển vi để xác định chính xác rằng Trichodina là nguyên nhân. Bạn cũng có thể nhận thấy rằng cá koi có vẻ ngoài hơi trắng, đặc biệt là xung quanh vùng đầu. Trong giai đoạn đầu của nhiễm kí sinh, các tế bào đặc biệt trên da sản xuất thêm chất nhờn để cố gắng giảm kích ứng, nhưng điều này thực sự làm tăng nhiều thức ăn cho trùng hơn, từ đó khuyến khích Trichodina phát triển mạnh. Nếu không được điều trị, các tế bào da trở nên cạn kiệt và cá koi ngày càng trở nên yếu hơn, thường không chống chọi được với các bệnh nhiễm trùng thứ cấp. Trichodina cũng có thể lây nhiễm sang mang và sau đó bạn có thể thấy cá koi của mình đang tìm kiếm nguồn nước giàu oxy xung quanh thác nước hoặc khu vực có sủi khí. Đôi khi bạn cũng có thể thấy koi lắc đầu nhanh chóng như thể nó đang cố gắng loại bỏ các con kí sinh. Với sự xâm nhập vào mang cá, cá trở nên rất lờ đờ và yếu ớt, và chúng cũng dễ bị hút về phía hút mặt.

Phòng ngừa

Trichodina có thể sống không gây hại cho Koi ngay trong hồ cá, ở nơi tích tụ các chất hữu cơ. Chỉ khi các chất hữu cơ dạng hạt bắt đầu tích tụ trong nước và bị giữ lại bởi chất nhầy của cá koi thì nó mới trở nên phiền toái. Việc kiểm tra thường xuyên các bộ lọc và vệ sinh cũng đảm bảo rằng chỉ cho phép thu thập một lượng nhỏ các chất mùn bã, vì sự tích tụ các mảnh vụn có thể góp phần gây ra sự xâm nhập nặng nề.

Vì Trichodina có thể hiện diện trên cá mới mua, nên tránh mua bất kỳ cá koi nào có biểu hiện của Trichodina. Nếu nghi ngờ, bạn nên áp dụng một khoảng thời gian cách ly hoặc tắm phòng ngừa trước khi đưa cá mới mua vào hồ của bạn.

Điều trị

Nếu không được điều trị, Trichodina bùng phát nghiêm trọng sẽ gây tử vong. Ngay cả khi nó không gây tử vong, các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn thường xảy ra sau đó. Nếu xác định cá bị nhiễm bệnh, cần tuân theo một liệu trình dùng thuốc thích hợp. Đối với nhiễm trùng Trichodina, sử dụng thuốc tím với liều lượng 2gr trên 1000 lít, nhưng sử dụng thận trọng ở nơi nước có độ pH cao. Có thể phải đánh lặp lại từ 3-5 ngày trong tối đa 3 tuần.

Một giải pháp thay thế cho thuốc tím là tắm muối hai phần trăm - 20kg muối trên 1000 lít trong 10 đến 20 phút. Khi tắm muối cần chú ý sục khí và theo dõi tình trạng cá thường xuyên. Điều quan trọng là chú ý các vấn đề nhiễm khuẩn thứ cấp ở cá để tìm phương pháp điều trị thích hợp. Ví dụ các vết loét có thể được xử lý bằng phương pháp bôi thuốc kháng sinh và betadin. Nếu vết loét nghiêm trọng bắt đầu xuất hiện, có thể cần điều trị thêm và nên thảo luận điều này với bác sĩ thú y hoặc chuyên gia sức khỏe cá koi của bạn.