Cách phòng và trị bệnh đỉa ở cá Koi

Đỉa có thể là một vấn đề trong hồ cá koi, đặc biệt là trong hồ có trồng cây. Chúng thường tìm đường vào ao trên thực vật lấy từ ao hiện có hoặc ao tự nhiên, cá hoang dã bị nhiễm bệnh, hoặc đôi khi trên động vật lưỡng cư hoặc gà hoang dã. Có nhiều loài đỉa, nhưng loài đỉa ký sinh ở cá phổ biến nhất là Piscicola geometra, có thể dài tới 7,5cm (3in).

Đỉa bám lấy cá koi  bằng miệng mút của chúng. Chúng được sử dụng để lấy máu làm nguồn thức ăn từ cá koi. Trong quá trình này, đỉa có thể truyền các bệnh nhiễm trùng khác cho koi. Đỉa cũng có thể sống mà không có vật chủ trong một thời gian đáng kể và sẽ rời bỏ vật chủ để sinh sản. Chúng đẻ những quả trứng có hình vòng cung bọc trong một cái kén thường có màu nâu sẫm hoặc xám. Nó có thể được tìm thấy bám vào thực vật, đá hoặc thậm chí cả phương tiện lọc nếu đỉa tìm cách xâm nhập vào hệ thống lọc. Khi những quả trứng này nở, đỉa mới tìm vật chủ mới và ăn vật chủ này một thời gian trước khi rời khỏi vật chủ để tiêu hóa bữa ăn của chúng.

Dấu hiệu nhận biết

Đỉa có thể xuất hiện trong ao một thời gian và không được chú ý nếu không thực sự quan sát thấy cá koi bị đỉa bám. Hầu hết các loài đỉa thủy sinh đều vô hại đối với cá và không bám vào hoặc tấn công cá koi. Đỉa tự bám vào bất cứ vị trí nào trên cơ thể của koi và dấu hiệu nhận biết bệnh nhiễm trùng do đỉa là sự hiện diện của các vết đỏ trên da do đỉa tự bám vào và hút máu. Nếu nghi ngờ có đỉa bám trên cá, điều quan trọng là phải kiểm tra mặt dưới của koi; đỉa sẽ bám vào đây khá thường xuyên. Các khu vực như mặt, miệng và khớp bóng của vây ngực cũng rất dễ bị tấn công.

Đỉa bám ở bụng cá

Phòng ngừa

Điều quan trọng là phải kiểm tra tất cả các cây thủy sinh trước khi đưa vào hồ để tìm đỉa và trứng của chúng trước khi đưa chúng vào ao. Thật không may, dù được kiểm tra kỹ lưỡng đến đâu, hầu như không thể đảm bảo rằng tất cả các nơi ẩn náu có trên cây đều được kiểm tra kỹ lưỡng. Đỉa cá hoàn toàn ký sinh trên cá; các loài đỉa khác ăn động vật lưỡng cư hoặc gà rừng hiếm khi được tìm thấy trong hồ cá koi. Cách duy nhất mà đỉa cá có thể được đưa vào là thông qua cá bị nhiễm bệnh, hiếm gặp trong ngành công nghiệp cảnh hoặc trên các cây trồng ngoài tự nhiên. Hầu hết các loại cây cho ngành cảnh được nhân giống trong vườn ươm và không bao giờ tiếp xúc với cá. Có một số loài đỉa lây nhiễm cho ếch hoặc cóc và cũng có thể ăn cá.

Tuy nhiên, thật bất thường khi tìm thấy động vật lưỡng cư trong hồ cá koi, nơi tập trung vào vẻ đẹp của cá và thiếu thảm thực vật thủy sinh.

Xử lý

Rất khó để loại bỏ hoàn toàn sự xâm nhập của đỉa khi nó đã bám trụ. Trong những năm gần đây, các sản phẩm mới dựa trên mebendazole đã được bào chế để giúp kiểm soát việc nhiễm đỉa. Thông thường, việc điều trị phải được lặp lại nhiều lần để đảm bảo tiêu diệt hoàn toàn, vì trứng không phải lúc nào cũng bị giết và cần phải điều trị thêm để tiêu diệt đỉa khi chúng nở. Trước đây, phương pháp xử lý nhúng thường được sử dụng để kiểm soát đỉa nhưng thực sự những phương pháp này không hiệu quả, vì cá koi sẽ bị tái nhiễm khi thả lại vào hồ cá koi. Tuy nhiên, đây không phải là giải pháp lâu dài cho vấn đề đỉa vì chúng chỉ tiêu diệt đỉa trên những con koi đã được xử lý chứ không phải những con vẫn còn trong ao hoặc những con nở ra từ trứng. Cách chắc chắn duy nhất để loại bỏ hoàn toàn vấn đề về đỉa là loại bỏ nước trong ao và tất cả các hệ thống lọc, và để cho khu vực này khô hoàn toàn trong vài ngày, có thể phun thêm thuốc tím để khử trùng. Điều này giết chết tất cả trứng và đỉa. Trong khi việc này diễn ra, mọi con cá đưa ra khỏi ao phải được kiểm tra và loại bỏ mọi con đỉa. Đỉa có bộ hàm nhỏ dùng để cắn và chúng nằm khá sâu trong yết hầu, nơi thường kiếm ăn. Đảm bảo rằng không để lại gì nếu con đỉa được lấy ra. Bất kỳ cơ quan đính kèm nào còn sót lại nên được nhổ bằng nhíp. Khi những con đỉa được lấy ra, điều trị khu vực bằng keo ong để ngăn ngừa nhiễm trùng thứ cấp là điều cần thiết. Sau khi trả lại ao, phải theo dõi cẩn thận những khu vực này để tránh nhiễm trùng thứ cấp. Nếu chúng xuất hiện, nên áp dụng thêm một phương pháp điều trị tại chỗ và tìm lời khuyên từ bác sĩ thú y hoặc chuyên gia về cá koi ở địa phương của bạn.