Độ pH là gì? Những nguyên nhân khiến độ pH trong hồ cá koi dao động

Koi yêu cầu độ pH trong hồ cá koi nằm trong khoảng 7,0 và 9,0, và tốt nhất là hướng tới sự an toàn ở mức trung bình giữa hai chỉ số này. Độ pH chắc chắn không được giảm xuống dưới 7,0 để trở nên có tính axit. Sinh lý học của cá koi được thiết kế để hoạt động hiệu quả nhất ở vùng nước chậm, ấm hơn, giàu trầm tích của vùng đồng bằng đất thấp; một môi trường giàu lượng khoáng chất, sẽ luôn có tính kiềm.

Mặc dù vậy, cá koi vẫn sẽ chịu được sự thay đổi độ pH khá tự nhiên trong ao bùn hoặc hồ đất thấp, được tạo ra bởi các quá trình xử lý sinh học tự nhiên trong vùng nước. Những gì chúng sẽ không chịu đựng được là sự sai lệch về độ pH bên ngoài giới hạn tự nhiên của chúng, đôi khi xảy ra trong hồ cá koi của bạn.

Độ pH là gì?

pH là phép đo các ion hydro 'tự do' tạo thành axit trong nước. Càng nhiều ion hydro tự do, nước càng có tính axit. Thang đo pH dao động từ 0 đến 14 với 7 là trung tính, trên 7 là kiềm và dưới 7 là axit. Ở độ pH bằng 7, số lượng ion hydro (H+) cân bằng với số lượng ion hydroxyl (OH-) (hai thành phần của nước – H2O). Một bộ đệm sẽ loại bỏ các ion hydro 'tự do', ngăn không cho nước trở nên quá chua.

Một số yếu tố có thể khiến độ pH trong hồ cá koi dao động.

1, Quang hợp.

Tất cả đời sống thực vật trong ao (bao gồm cả cỏ dại) sẽ quang hợp, sử dụng năng lượng mặt trời để chuyển đổi carbon vô cơ (thu được từ CO2 hòa tan trong nước) thành các phân tử chứa carbon hữu cơ như đường. Khi CO2 hòa tan trong nước, nó tạo thành một axit nhẹ gọi là axit cacbonic. Vào ban ngày, khi thực vật quang hợp và hấp thụ CO2 từ ao, mức axit carbonic trong ao giảm xuống, dẫn đến tăng độ pH.

2, Hô hấp.

Hô hấp ngược lại với quang hợp và dẫn đến thải CO2 vào nước hồ koi. Không giống như quá trình quang hợp, tất cả các sinh vật thủy sinh trong ao (cả thực vật và động vật) hô hấp và đóng góp vào mức CO2 trong ao liên tục cả ngày lẫn đêm. Do đó, tác động của hô hấp đối với độ pH của ao là làm cho nó có tính axit hơn, đặc biệt là vào ban đêm khi nó không được cân bằng bởi nhu cầu quang hợp.

3, Lọc sinh học (Nitrat hóa).

Nếu tỷ lệ quang hợp và hô hấp cân bằng, thì mặc dù ao trải qua những biến động hàng ngày về độ pH, nhưng vẫn sẽ không có sự thay đổi tổng thể về độ pH của ao trong nhiều tuần hoặc nhiều tháng. Điều này không đúng với quá trình nitrat hóa, mà tác dụng tổng thể của nó là làm giảm độ pH, làm cho ao có tính axit hơn. Thủ phạm chính khơi mào cho phản ứng dây chuyền này là amoniac – NH3.

Khi amoniac bị vi khuẩn nitrat hóa phân hủy thành nitrit (NO2), vi khuẩn sẽ loại bỏ các nguyên tử hydro và thay thế chúng bằng hai nguyên tử oxy. Những nguyên tử hydro này trở nên 'tự do' và xâm nhập vào nước ao, khiến độ pH giảm xuống. Khi amoniac liên tục được giải phóng vào ao và bị phân hủy thành nitrit, thì sẽ có một áp lực không ngừng giảm xuống khiến mọi ao trở nên có tính axit

Ba quá trình xử lý sinh học tự nhiên này sẽ kết hợp trong hồ cá koi sẽ có tác động tiêu cực tiềm ẩn đến độ pH. Quá trình nitrat hóa gây ra áp lực giảm đối với pH, cùng với sự dao động cấp tính hàng ngày gây ra bởi sự tương tác của quá trình quang hợp và hô hấp.

Điều gì gây ra sự thay đổi độ pH trong ao tự nhiên?

Môi trường ao tự nhiên của cá koi có thể được mô tả là phú dưỡng, có nghĩa là nó tương đối giàu chất dinh dưỡng và hệ quả là tảo nở hoa thường xuyên (nước xanh). Trong những điều kiện này, toàn bộ ao thực sự trở nên sống động và có khả năng quang hợp thực sự vào ban ngày. Ngoài ra, tất cả các sinh vật dưới nước (bao gồm cả thực vật) cũng hô hấp liên tục cả ngày lẫn đêm và chính những tương tác này có tác động tổng thể đến độ pH của ao.

Vào ban ngày, trong quá trình quang hợp, có một sự loại bỏ ròng carbon dioxide khỏi ao, làm cho độ pH tăng lên, trong khi vào ban đêm, do thiếu quang hợp, CO2 do các sinh vật hô hấp trong ao thải ra được phép tích tụ, có một đi xuống, axit hóa ảnh hưởng đến độ pH của ao.

Tại sao không phải tất cả các ao và hồ đều có tính axit?

Axit không thể không phản ứng với một số hợp chất được tìm thấy ở các ao hồ. Các hợp chất này được gọi là chất đệm và hoạt động giống như một miếng bọt biển, hấp thụ các ion hydro tự do tạo thành axit, ngăn không cho vùng nước trở nên có tính axit. Chất đệm phong phú nhất là canxi cacbonat. Nó có sẵn ở nhiều dạng bao gồm đá vôi, vỏ hàu hoặc đá tufa. Canxi cacbonat hoạt động theo cách tương tự như các viên thuốc chống axit mà chúng ta có thể dùng để chữa chứng khó tiêu. Axit trong ao phản ứng liên tục với canxi cacbonat, tạo thành các sản phẩm hòa tan đã hút sạch các ion hydro tự do, chống lại sự sụt giảm độ pH.

Độ pH thấp của bạn cũng cho thấy rằng bạn có thể cần phải tiến hành thay một phần nước, nhưng với nước máy đã qua xử lý thay vì nước mưa từ thùng chứa nước của bạn. Mặc dù nguồn cung cấp nước mưa thường xuyên và có sẵn của bạn sẽ kiểm soát nitrat, nhưng nó không chứa bất kỳ khoáng chất có lợi nào có thể hoạt động như một chất đệm. Tuy nhiên, nước máy được các công ty nước xử lý có tính kiềm nhẹ (vì nó không ăn mòn hệ thống đường ống của họ) và nó như 1 chất đệm cho hồ cá koi. Thay vì hoàn toàn dựa vào nguồn nước mưa để thay nước, tôi khuyên bạn nên thay nước một phần định kỳ bằng nước máy đã qua xử lý.

Chính sự tương tác giữa quang hợp và hô hấp khiến độ pH của hồ cá koi dao động suốt cả ngày, tăng vào ban ngày và giảm xuống vào ban đêm. Đây là những gì bạn nhận thấy khi kiểm tra độ pH vào những thời điểm khác nhau trong ngày. Điều này nhấn mạnh rằng bạn nên đo độ pH của hồ koi vào cùng một thời điểm mỗi ngày để đảm bảo rằng các chỉ số của bạn có thể so sánh được. Chỉ khi đó bạn mới biết chắc chắn rằng bạn đã kiểm soát được độ pH trong hồ cá koi của mình.

Xem thêm:

• Độ pH của hồ cá Koi có quan trọng đối với cá và thực vật không?
• Các thông số cần kiểm tra để đánh giá chất lượng nước hồ cá koi
• Các chỉ số đánh giá chất lượng nước trong hồ cá koi